Download file Passio và Exsultet (bản 2)

Bài thương khó Đức Giê-su Ki-tô, Chúa chúng ta theo thánh Gio-an.
Khi ấy, Chúa Giê-su đi với môn đệ sang qua suối Xê-rông, ở đó có một khu vườn, Người vào đó cùng với các môn đệ. Giu-đa, tên phản bội, đã biết rõ nơi đó, vì Chúa Giê-su thường đến đấy với các môn đệ. Nên Giu-đa dẫn tới một toán quân cùng với vệ binh do các Thượng tế và biệt phái cấp cho, nó đến đây với đèn đuốc và khí giới.

Chúa Giê-su đã biết mọi sự sẽ xảy đến cho mình, nên Người tiến ra và hỏi chúng rằng: “Các ngươi tìm ai ?”
Chúng thưa rằng: “Giê-su Na-gia-reth”.
Chúa Giê-su nói rằng: “Ta đây”.

Giu-đa là kẻ định nộp Người cũng đứng đó với bọn này. Nhưng khi Người vừa nói: Ta đây bọn chúng liền giật lùi lạ và ngã xuống đất liền. Người lại hỏi chúng rằng: “Các ngươi tìm ai ?”

Chúng thưa rằng: “Giê-su Na-gia-reth”.
Chúa Giê-su đáp rằng: “Ta đã bảo các ngươi rằng Ta đây! Vậy nếu các ngươi tìm bắt Ta, thì hãy để cho những người này đi về”

Như thế là trọn lời đã nói: Con chẳng để mất người nào trong những kẻ Cha đã trao phó cho con. Bấy giờ Si-mon Phê-rô có sẵn thanh gươm, liền rút ra đánh tên đầy tớ vị Thượng tế, chém đứt tai bên phải. Đầy tớ ấy tên là Man-cô. Nhưng Chúa Giê-su bảo Phê-rô rằng: “Hãy xỏ gươm vào bao. Chén Cha Ta đã trao lẽ nào Ta không uống”.

Bấy giờ toán quân, trưởng toán và vệ binh của người Do-thái bắt Chúa Giê-su trói lại, và điệu Người đến nhà ông An-na trước vì ông ta là nhạc phụ của Cai-pha đương làm thượng tế năm này. Chính Cai-pha là người đã giúp ý kiến này cho người Do-thái: để một người chết thay cho cả dân thì hơn nhiều. Còn Phê-rô và môn đệ kia vẫn theo Chúa Giê-su. Môn đệ sau này quen vị thượng tế, nên cùng với Chúa Giê-su vào trong sân vị thượng tế, còn Phê-rô đứng lại ngoài. Vì thế, môn đệ kia là người quen với vị thượng tế, nên đi ra nói với người giữ cửa và dẫn Phê-rô vào. Cô nữ tì gác cửa liền bảo Phê-rô rằng: “Có phải ông cũng là môn đệ của người đó ?”
Ông đáp rằng: “Tôi không phải mà”.

Đám thủ hạ và vệ binh có nhóm một đống lửa và đứng đó và sưởi vì trời lạnh, Phê-rô cũng đứng sưởi với họ.

Vị thượng tế hỏi Chúa Giê-su về môn đệ và giáo lý của Người. Chúa Giê-su đáp rằng: “Tôi đã nói công khai trước mặt thiên hạ, tôi thường giảng dạy tại hội trường và trong đền thờ, nơi mà các người Do-thái thường tụ họp, tôi không nói chi thầm lén cả. Tại sao ông lại hỏi tôi? Ông cứ hỏi những người đã nghe tôi về những điều tôi đã giảng dạy. Họ đã quá rõ điều tôi nói rồi”.

Nghe vậy, một tên vệ binh đứng đó vả mặt Chúa Giê-su mà nói rằng: “Anh trả lời vị thượng tế như vậy ư”
Chúa Giê-su đáp rằng: “Nếu Ta nói sai, hãy chứng minh điều sai đó, mà nếu Ta nói phải thì tại sao anh lại vả Ta ?”

Rồi An-na cho giải Người vẫn bị trói đến cùng vị thượng tế Cai-pha. Lúc ấy Phê-rô đang đứng sưởi. Họ bảo ông rằng: “Có phải ông cũng là môn đệ của người đó ?”
Ông chối rằng: “Tôi không phải mà”.

Một tên thủ hạ của vị thượng tế có họ với người bị Phê-rô chém đứt tai cãi lại rằng: “Tôi đã chẳng thấy ông ở trong vườn cùng với người đó sao ?”
Phê-rô lại chối nữa và ngay lúc đó gà liền gáy.

Bấy giờ họ điệu Chúa Giê-su từ nhà Cai-pha đến pháp đình. Lúc đó là tảng sáng và họ không vào pháp đình để khỏi bị nhơ bẩn và để có thể ăn lễ Vượt Qua. Lúc ấy, Phi-la-tô ra ngoài gặp họ và nói rằng: “Các ngươi tố cáo người này về điều chi ?”
Họ đáp lại rằng: “Nếu hắn không phải là tay gian ác, chúng tôi đã không nộp cho Ngài”.
Phi-la-tô bảo họ: “Các người cứ bắt và xét xử theo luật lệ của các người”.
Nhưng người Do-thái đáp lại rằng: “Chúng tôi chẳng có quyền giết người nào”.
Thế mới ứng nghiệm lời Chúa Giê-su đã nói trước: Người sẽ phải chết cách nào.

Bấy giờ Phi-la-tô trở vào pháp đình gọi Chúa Giê-su đến mà hỏi rằng: “Ông có phải là Vua dân Do-thái không ?”
Chúa Giê-su đáp rằng: “Ngài tự ý nói thế, hay là có người khác nói với Ngài về tôi ?”
Phi-la-tô đáp rằng: “Ta đâu phải là người Do-thái. Nhân dân ông cùng các thượng tế đã nộp ông cho ta, ông đã làm chi ?”
Chúa Giê-su đáp rằng: “Nước tôi không thuộc về thế gian này. Nếu nước tôi thuộc về thế gian này, Thì những người của tôi đã chiến đấu để tôi không bị nộp cho người Do-thái, nhưng mà nước tôi không thuộc chốn này”.
Phi-la-tô hỏi lại: “Vậy ông là vua ư ?”
Chúa Giê-su đáp rằng: “Ngài nói đúng vậy: Tôi là vua thật. Tôi sinh ra và đến trong thế gian này là chỉ để làm chứng về chân lý. Ai thuộc về chân lý thì nghe tiếng tôi”.
Phi-la-tô bảo Người: “Chân lý là chi ?”

Nói lời này xong, ông lại ra gặp người Do-thái và bảo họ: “Ta không thấy nơi người này có lý do để khép án được. Nhưng theo tục lệ các ngươi, ta sẽ phóng thích cho các ngươi một tù nhân vào dịp lễ Vượt Qua. Vậy các ngươi có muốn ta phóng thích Vua Do-thái cho các ngươi chăng ?”.
Họ liền la lên rằng: “Không phải tên đó, nhưng là Ba-ra-ba”.
Ba-ra-ba là một tên cướp.

Bấy giờ Phi-la-tô truyền đem Chúa Giê-su đi mà đánh đòn Người. Binh sĩ kết một triều thiên bằng gai nhọn đội lên đầu Người và chúng mặc cho Người một áo choàng đỏ. Rồi chúng đến gần Người và nói rằng: “Tâu Vua Do Thái”. Và vả mặt Người.

Phi-la-tô lại ra ngoài và nói rằng: “Đây ta cho dẫn người ấy ra ngoài cho các ngươi, để các ngươi biết rằng ta không thấy nơi người ấy một lý do để kết án được”.

Bấy giờ Chúa Giê-su đi ra, đội mão gai và khoác áo đỏ. Phi-la-tô bảo họ: “Đây là Người”.
Vừa thấy Người, các thượng tế và vệ binh liền la to rằng: “Đóng đinh nó vào thập giá, đóng đinh nó vào thập giá”.
Phi-la-tô bảo họ: “Đấy các ngươi cứ bắt và đóng đinh ông vào thập giá, phần ta, ta không thấy lý do nào kết tội ông được”
Người Do-thái đáp lại: “Chúng tôi đã có luật và theo luật đó nó phải chết, vì nó tự xưng là Con Thiên Chúa thật”.

Nghe lời đó Phi-la-tô càng hoảng sợ hơn. Ông trở vào pháp đình và nói với Chúa Giê-su rằng: “Ông ở đâu đến ?”
Nhưng Chúa Giê-su không đáp lại câu nào. Bấy giờ Phi-la-tô bảo Người: “Ông không nói cùng ta ư ? Ông không biết rằng ta có quyền đóng đinh ông vào thập giá và cũng có quyền tha ông sao ?”
Chúa Giê-su đáp rằng: “Ngài chẳng có quyền gì trên tôi, nếu từ trên không ban xuống cho. Vì thế nên kẻ nộp tôi cho ngài mắc tội lớn hơn”.

Từ lúc đó, Phi-la-tô tìm cách tha Người. Nhưng người Do-thái la lên rằng: “Nếu quan tha cho nó, quan không phải là trung thần của Xê-da, vì ai xưng mình là vua, kẻ đó chống lại Xê-da”.
Phi-la-tô vừa nghe lời đó, liền cho điệu Chúa Giê-su ra ngoài, rồi ông lên ngồi tòa xử, nơi gọi là Nền đá, tiếng Do-thái là Gab-ba-tha. Lúc đó vào khoảng giờ thứ sáu ngày chuẩn bị lễ Vượt Qua. Phi-la-tô bảo dân rằng: “Đây là Vua các ngươi”.
Nhưng họ càng la to rằng: “Giết đi, giết đi, đóng đinh nó đi!”
Phi-la-tô nói rằng: “Ta đóng đinh Vua các ngươi ư ?”
Các thượng tế đáp rằng: “Chúng tôi không có vua nào khác ngoài Xê-da”.

Bấy giờ quan giao Người cho họ đem đóng đinh. Vậy họ điệu Chúa Giê-su đi. Và chính Người vác thập giá đến nơi kia gọi là Núi Sọ, tiếng Do-thái gọi là Gôl-gô-tha. Ở đó họ đóng đinh Người trên thập giá cùng với hai người khá nữa: mỗi người một bên, còn Chúa Giê-su thì ở giữa hai người. Phi-la-tô cũng viết một tấm bảng và sai đóng trên thập giá. Bảng mang những hàng chữ này: “Giê-su Na-gia-reth, Vua dân Do-thái”.
Nhiều người Do-thái đọc được bảng đó, vì nơi Chúa Giê-su chịu đóng đinh thì gần thành, mà bảng viết thì bằng tiếng Do-thái, La-tinh và Hy-lạp. Vì thế các thượng tế đến thưa với Phi-la-tô rằng: “Xin đừng viết: Vua dân Do Thái; Nhưng nên viết: Người này đã nói: Ta là Vua dân Do-thái”.
Phi-la-tô đáp rằng: “Điều ta đã viết là viết rồi”.

Khi quân lính đã đóng đinh Chúa Giê-su trên thập giá rồi thì họ lấy áo Người chia làm bốn phần, cho mỗi người một phần, còn cái áo dài là không có đường khâu, đan liền từ trên xuống dưới. Họ bảo nhau rằng: “Chúng ta đừng xé áo này, nhưng hãy rút thăm xem ai được”. Hầu ứng nghiệm lời Kinh Thánh: “Chúng đã chia nhau các áo Ta và đã rút thăm áo dài của Ta”. Chính quân lính đã làm điều này.

Đứng gần thập giá Chúa Giê-su, lúc đó có Mẹ Người cùng với chị Mẹ Người là Ma-ri-a vợ ông Clê-ô-pha và Ma-ri-a Ma-đê-lê-na. Khi thấy Mẹ và bên cạnh có môn đệ Người yêu, Chúa Giê-su thưa Mẹ rằng: “Hỡi Bà, đây là con Bà”.
Rồi Người lại nói với môn đệ rằng: “Đây là Mẹ con”. Và từ giờ đó môn đệ đã lãnh nhận Bà về nhà mình.

Sau đó, vì biết rằng mọi sự đã hoàn tất, để lời Kinh Thánh được ứng nghiệm, Chúa Giê-su nói rằng: “Ta khát”.
Ở đó có một bình đầy giấm. Họ liền lấy miếng bông biển thấm đầy giấm cắm vào đầu ngành cây hương thảo đưa lên miệng người. Khi đã nếm giấm rồi, Chúa Giê-su nói rằng: “Mọi sự đã hoàn tất”.
Và người gục đầu xuống trút hơi thở cuối cùng.

Hôm đó là ngày chuẩn bị lễ: để tội nhân khỏi treo trên thập giá trong ngày Sa-bát, vì ngày Sa-bát là ngày đại lễ, nên người Do-thái xin Phi-la-tô cho đánh dập ống chân tội nhân và cho cất xác xuống. Quân lính đến đánh dập ống chân của người thứ nhất và người thứ hai cùng chịu treo trên thập giá với Người. Nhưng lúc họ đến gần Chúa Giê-su, họ thấy Người đã chết nên không đánh dập ống chân Người nữa, tuy nhiên một tên lính lấy giáo đâm cạnh sườn Người, tức thì máu cùng nước chảy ra. Kẻ đã xem thấy thì đã minh chứng, mà lời của người đó chân thật, và người đó biết mình nói thật để cho các người cũng tin nữa.

Những sự này đã xảy ra để ứng nghiệm lời Kinh Thánh: “Người ta sẽ không đánh dập một cái xương nào của Người”. Lời Kinh Thánh khác rằng: “Họ sẽ nhìn xem Đấng họ đã đâm thâu qua”.

Sau đó Giu-se người xứ A-ri-ma-thi-a môn đệ Chúa Giê-su, nhưng thầm kín vì sợ người Do-thái, xin Phi-la-tô cho phép cất xác Chúa Giê-su. Phi-la-tô chấp thuận, và ông đến cất xác Chúa Giê-su. Ni-cô- đê-mô cũng đến, ông là người trước kia đã gặp Chúa Giê-su ban đêm. Ông đem theo chừng một trăm cân mộc dược trộn lẫn với hương trầm.

Họ lấy xác Chúa Giê-su và lấy khăn bọc lại cùng với thuốc thơm theo tục lệ khâm liệm người Do-thái. Ở nơi Chúa Giê-su chịu đóng đinh có cái vườn và trong vườn có một ngôi mộ mới, chưa chôn cất người nào. Vì là ngày chuẩn bị lễ của người Do-thái và ngôi mộ lại gần, nên họ đã mai táng Chúa Giê-su trong mộ đó.

---

  Mừng vui lên hỡi muôn lớp cơ binh thiên thần trên trời. Cùng vui lên, hỡi những thừa tác viên này. Tiếng loa cứu độ hãy vang rền không gian. Mừng reo chiến công oai hùng: Vua khải hoàn. Và vui lên, toàn trái đất vui lên dưới ánh huy hoàng chiếu soi, và dưới ánh sáng Chúa muôn đời chói ngời, tất cả vũ trụ đều hân hoan được ơn thoát ly xa miền tối u sầu.

Cùng vui lên, ôi Mẹ Hội Thánh vui lên, uy nghiêm trong muôn ngàn ánh quang, khắp nơi trong cung điện này hòa vang lên ngàn muôn tiếng ca reo mừng của nhân trần Hợp nhau đây tôi xin anh chị em rất thân yêu, đang hân hoan tham gia nguồn sáng này, hết tâm kêu xin cùng Chúa uy linh, tha thiết khấn xin lòng Chúa nhân từ. Người dủ thương tôi, tôi dù không có công chi thương cho tôi nhập hàng tư tế Người, khấn xin ban cho tôi đầy ánh quang, để tôi hân hoan ca ngợi cây nến huy hoàng.

- Chúa ở cùng anh chị em.
- Và ở cùng Cha.

- Hãy nâng tâm hồn lên.
- Chúng con đang hướng về Chúa.

- Hãy tạ ơn Chúa là Thiên Chúa chúng ta.
- Thật là chính đáng.

Thật chính đáng việc dâng lên tâm tư ca tụng Thiên Chúa Cha Đấng thiêng liêng toàn năng, cùng Đức Giê-su Ki-tô Con Một Người Chúa chúng tôi. Ngài thế chúng tôi trả nợ A-đam, với Chúa Cha muôn thuở, và đổ máu quý giá để tẩy sạch án tổ tông xưa.Chính đây là Lễ Vượt Qua, mà chiên thật chịu sát tế nơi cửa nhà dân Chúa đã được ghi dấu máu chiên.

Này (i) là đêm mà cha ông chúng tôi, là con cái Is-ra-el thoát ly Ai-cập xưa, Chúa đã cho tiến qua Biển Đỏ vẫn khô chân. Chính đây là đêm, nhờ ánh sáng cột lửa thiêng xua tan bóng đen tội lỗi nhân gian. Đây là đêm mà hôm nay ai tin cậy nơi Chúa Ki-tô khắp trần gian được cứu thoát hết các vết nhơ và tối tăm tội khiên, được ơn thiêng, đưa về hợp đoàn cùng các thánh nhân.

Này (i) là đêm, xiềng xích bị bẻ tung, Đức Ki-tô ra khỏi ngục vinh thắng tiến lên. Nguồn phúc cứu thế nếu không trào ban, chúng ta sinh ra nào có ích chi? Ôi huyền nhiệm thay, lòng Thiên Chúa yêu trần thế chúng tôi. Tình thương yêu của Chúa không ai hiểu thấu, để cứu đầy tớ, Chúa đã nộp chính Con yêu. Ôi cần thiết thay tội A-đam, tội đã được tẩy xóa chính nhờ sự chết Chúa Ki-tô. Ôi tội hồng phúc, vì cho chúng ta Đấng Cứu Chuộc rất cao sang.

Ôi đêm thật hạnh phúc, chỉ ngươi biết giờ Chúa Ki-tô từ cõi chết đã vinh thắng. Đây là đêm mà Sách Thánh đã ghi: là đêm rực rỡ sáng như bình minh, đêm mà ánh sáng soi cho ta biết bao cảm mến sướng vui. Vì thế sự thánh thiện của đêm nay xua đuổi hết tội khiên, tẩy sạch vết nhơ người có tội được sạch trong, kẻ ưu phiền vui sướng hân hoan. Phá tan hận thù oán ghét, và sớm đem hòa thuận đồng tâm khuất phục quyền bính thế gian.

Kính lạy Cha chí thánh, nguyện xin trong nguồn ơn thánh đêm nay nhận cho hương thơm lễ chiều hôm, là lễ nghi dâng cây nến làm bởi sáp ong tinh tuyền đây, do tay thừa tác viên Giáo Hội cùng kính dâng lên. Giờ đây tôi hiểu biết ý nghĩa của ngọn nến lung linh sáng lên để Chúa được ngợi chúc tôn vinh. Dù phân chia đi ở khắp nơi cũng không hao mòn chi, luôn nuôi bằng tinh chất sáp ong mẹ đã gây nên.

Ôi đêm hồng ân, này nối kết trời đất, kết hợp Thiên Chúa với muôn người thế chúng tôi. Nguyện xin cho cây nến này dâng Chúa đây luôn luôn được tỏa sáng, phá tan mọi bóng tối đêm nay. Nguyện cho nến lung linh hòa với muôn muôn vì sao, luôn được Chúa đoái thương xem như hương trầm ngát thơm bay. Ước mong ngôi sao mai, sẽ gặp gỡ ánh lửa này chiếu sáng luôn. Này đây ngôi sao không bao giờ lặn đi chính là Con Chúa, Đức Ki-tô, Ngôi Sao từ nơi tối tăm vượt lên chiếu sáng nhân gian. Người là Đấng thống trị hằng sống đến muôn đời muôn kiếp vinh quanh. A-men.