Sách các vua (Cuốn thứ nhất) - Phần 4

V. Truyện Ngôn Sứ Ê-Li-A

1. Cơn Ðại Hạn

Báo trước tai ương

¹ Ông Ê-li-a, người Tít-be, trong số dân cư ngụ tại Ga-la-át, nói với vua A-kháp rằng: "Có Ðức Chúa, Thiên Chúa hằng sống của Ít-ra-en, Ðấng tôi phục vụ: trong những năm sắp tới, sẽ chẳng có mưa, có sương, nếu tôi không ra lệnh."

Tại suối Cơ-rít

² Có lời Ðức Chúa phán với ông như sau: ³ "Ngươi hãy bỏ đây đi về phía đông, và ẩn mình trong thung lũng Cơ-rít, phía đông sông Gio-đan. ⁴ Ngươi sẽ uống nước suối. Ta đã truyền cho quạ nuôi ngươi ở đấy." ⁵ Ông ra đi và làm như Ðức Chúa truyền: là đến ở thung lũng Cơ-rít, phía đông sông Gio-đan. ⁶ Buổi sáng, quạ mang bánh và thịt cho ông; rồi buổi chiều, cũng mang bánh và thịt cho ông. Ông uống nước suối.

Tại Xa-rép-ta. Phép lạ bột và dầu.

⁷ Nhưng sau một thời gian, suối cạn khô, vì trong xứ không có mưa. ⁸ Bấy giờ có lời Ðức Chúa phán bảo ông: ⁹ "Ngươi hãy đứng dậy đi Xa-rép-ta, thuộc Xi-đôn, và ở lại đấy. Này Ta truyền cho một bà goá ở đó nuôi ngươi." ¹⁰ Ông liền đứng dậy đi Xa-rép-ta. Khi đến cổng thành, ông thấy có một bà goá đang lượm củi. Ông gọi bà ấy và nói: "Bà làm ơn đem bình lấy cho tôi chút nước để tôi uống." ¹¹ Bà ấy liền đi lấy nước. Ông gọi bà và nói: "Bà làm ơn lấy cho tôi miếng bánh nữa!" ¹² Bà trả lời: "Có Ðức Chúa, Thiên Chúa hằng sống của ông tôi thề là tôi không có bánh. Tôi chỉ còn nắm bột trong hũ và chút dầu trong vò. Tôi đang đi lượm vài thanh củi, rồi về nhà nấu nướng cho tôi và con tôi. Chúng tôi sẽ ăn rồi chết." ¹³ Ông Ê-li-a nói với bà: "Bà đừng sợ, cứ về làm như bà vừa nói. Nhưng trước tiên, bà hãy lấy những thứ đó mà làm cho tôi một chiếc bánh nhỏ, và đem ra cho tôi, rồi sau đó bà sẽ làm cho bà và con bà. ¹⁴ Vì Ðức Chúa, Thiên Chúa của Ít-ra-en phán thế này:

"Hũ bột sẽ không vơi

vò dầu sẽ chẳng cạn

cho đến ngày Ðức Chúa

đổ mưa xuống trên mặt đất."

¹⁵ Bà ấy đi và làm như ông Ê-li-a nói; thế là bà ấy cùng với ông Ê-li-a và con bà có đủ ăn lâu ngày. ¹⁶ Hũ bột đã không vơi, vò dầu đã chẳng cạn, đúng như lời Ðức Chúa đã dùng ông Ê-li-a mà phán.

Hồi sinh đứa con của bà goá

¹⁷ Sau các sự việc đó, đứa con trai của bà ngã bệnh. Bệnh tình trầm trọng đến nỗi nó tắt thở. ¹⁸ Bà nói với ông Ê-li-a: "Hỡi người của Thiên Chúa, việc gì đến ông mà ông tới nhà tôi để nhắc lại tội tôi, và làm cho con tôi phải chết?" ¹⁹ Ông Ê-li-a trả lời: "Bà đưa cháu cho tôi." Ông bồng lấy đứa trẻ bà đang ẵm trong tay, đem lên phòng trên chỗ ông ở, và đặt nó nằm lên giường. ²⁰ Rồi ông kêu cầu Ðức Chúa rằng: "Lạy Ðức Chúa, Thiên Chúa của con. Chúa nỡ hại cả bà goá đã cho con ở nhờ, mà làm cho con bà ấy phải chết sao?" ²¹ Ba lần ông nằm lên trên đứa trẻ, và kêu cầu Ðức Chúa rằng: "Lạy Ðức Chúa, Thiên Chúa của con, xin cho hồn vía đứa trẻ này lại trở về với nó!"²² Ðức Chúa nghe tiếng ông Ê-li-a kêu cầu, hồn vía đứa trẻ trở về với nó, và nó sống. ²³ Ông Ê-li-a liền bồng đứa trẻ từ phòng trên xuống nhà dưới, trao cho mẹ nó, và nói: "Bà xem, con bà đang sống đây!" ²⁴ Bà nói với ông Ê-li-a: "Vâng, bây giờ tôi biết ông là người của Thiên Chúa, và lời Ðức Chúa do miệng ông nói ra là đúng."

- Chương 18 -

Cuộc gặp gỡ giữa ông Ê-li-a và ông Ô-vát-gia-hu

¹ Thời gian dài qua đi, lại có lời Ðức Chúa phán với ông Ê-li-a vào năm thứ ba, rằng: "Ngươi hãy đi tới gặp A-kháp, Ta sẽ cho mưa xuống trên mặt đất." ² Ông Ê-li-a đi tới gặp vua A-kháp.

³ Bấy giờ, vua A-kháp kêu ông Ô-vát-gia-hu, quản đốc hoàng cung vào. Ông Ô-vát-gia-hu là người rất kính sợ Ðức Chúa; ⁴ vì khi bà I-de-ven giết hại các ngôn sứ của Ðức Chúa, ông Ô-vát-gia-hu đã đem một trăm ngôn sứ giấu từng năm mươi người một trong những cái hang rồi cung cấp bánh và nước cho họ. ⁵ Vậy, vua A-kháp nói với ông Ô-vát-gia-hu: "Ngươi hãy đi khắp xứ, đến tất cả các mạch nước và các suối, may ra chúng ta sẽ tìm được cỏ, hầu nuôi sống lừa ngựa, bằng không, súc vật sẽ chết hết."⁶ Họ chia nhau đi rảo quanh khắp xứ. Một mình vua A-kháp đi một đường, và một mình ông Ô-vát-gia hu đi một nẻo. ⁷ Ông Ô-vát-gia-hu đang đi, thì này ông Ê-li-a đón gặp ông. Khi nhận ra Ê-li-a, ông liền phục xuống đất và nói: "Thưa ngài, ngài có phải là Ê-li-a không?" ⁸ Ông này đáp: "Tôi đây! Ông hãy đi nói với chủ của ông rằng: Ê-li-a đang ở đây!" ⁹ Ông Ô-vát-gia-hu thưa: "Tôi có tội gì mà ngài tính nộp tôi tớ ngài vào tay vua A-kháp để vua ấy giết tôi? ¹⁰ Có Ðức Chúa, Thiên Chúa hằng sống của ngài! Không có dân nào, nước nào mà chủ tôi lại đã không sai người tới đó để lùng bắt ngài; khi người ta nói: "Không có", thì vua bắt nước đó và dân đó phải thề rằng đã không tìm thấy ngài. ¹¹ Thế mà bây giờ ngài lại bảo tôi: đi nói với chủ của ông: Ê-li-a đang ở đây. ¹² Rồi khi tôi bỏ ngài ra đi, thần khí của Ðức Chúa sẽ đưa ngài đi đâu tôi chẳng biết, còn tôi thì phải đi báo cáo cho vua A-kháp, và khi không gặp được ngài, thì vua sẽ giết tôi, mà tôi thì từ niên thiếu vẫn kính sợ Ðức Chúa. ¹³ Ngài lại không được người ta cho biết việc tôi đã làm, khi bà I-de-ven sát hại các ngôn sứ của Ðức Chúa sao? Tôi đã giấu một trăm người trong số các ngôn sứ của Ðức Chúa, từng năm mươi người một, trong các hang, và đã cung cấp bánh và nước cho họ. ¹⁴ Và bây giờ ngài bảo tôi: Hãy đi nói với chủ ông: ông Ê-li-a đang ở đây, để vua ấy giết tôi." ¹⁵ Nhưng ông Ê-li-a nói: "Có Ðức Chúa hằng sống của các đạo binh, Ðấng tôi phục vụ! Ngay hôm nay tôi sẽ ra mắt vua."

Ngôn sứ Ê-li-a và vua A-kháp

¹⁶ Ông Ô-vát-gia-hu đi gặp vua A-kháp và báo cho vua biết sự việc. Vua A-kháp đi đón ông Ê-li-a. ¹⁷ Khi nhận ra ông Ê-li-a, vua A-kháp nói với ông rằng: "Tên mang hoạ cho Ít-ra-en, nhà ngươi đấy phải không?" ¹⁸ Ông đáp: "Tôi không mang hoạ cho Ít-ra-en, nhưng chính là ngài và nhà thân phụ ngài, vì các người đã bỏ không giữ mệnh lệnh Ðức Chúa truyền, còn ngài thì đã đi theo các thần Ba-an. ¹⁹ Bây giờ, ngài hãy cho triệu tập toàn dân Ít-ra-en lại bên tôi ở núi Các-men, cùng với bốn trăm năm mươi ngôn sứ của thần Ba-an và bốn trăm ngôn sứ của thần A-sê-ra, những người được hưởng lộc của bà I-de-ven."

Hy lễ trên núi Các-men

²⁰ Vua A-kháp sai người đi mời toàn thể con cái Ít-ra-en và triệu tập các ngôn sứ trên núi Các-men. ²¹ Bấy giờ, ông Ê-li-a đến bên dân và nói: "Các ngươi nhảy khập khiễng hai chân cho tới bao giờ? Nếu Ðức Chúa là Thiên Chúa, hãy theo Người; còn nếu là Ba-an thì cứ theo nó!" Nhưng dân chúng không đáp lại lời nào. ²² Ông Ê-li-a lại nói với dân: "Chỉ sót lại mình tôi là ngôn sứ của Ðức Chúa, còn ngôn sứ của Ba-an có những bốn trăm năm mươi người. ²³ Hãy cho chúng tôi hai con bò mộng; họ hãy chọn lấy một con, chặt ra và đặt trên củi, nhưng đừng châm lửa; tôi cũng làm thịt con bò kia, rồi đặt trên củi, nhưng sẽ không châm lửa. ²⁴ Ðoạn các ngươi hãy kêu cầu danh thần của các ngươi; còn tôi, tôi kêu cầu danh Ðức Chúa. Vị thần nào đáp lại bằng lửa thì vị đó chính là Thiên Chúa. Toàn dân trả lời và nói: "Ðề nghị hay đó!" ²⁵ Bấy giờ, ông Ê-li-a nói với các ngôn sứ Ba-an: "Các người chọn lấy một con bò và làm trước đi, vì các người đông hơn. Rồi hãy kêu cầu danh thần của các người nhưng đừng châm lửa." ²⁶ Vậy, họ lấy con bò người ta đưa cho họ, làm thịt, rồi kêu cầu danh thần Ba-an từ sáng tới trưa: "Lạy thần Ba-an, xin đáp lời chúng tôi!" Nhưng không một tiếng nói, không một ai trả lời, và họ nhảy khập khiễng bên cạnh bàn thờ họ đã dựng. ²⁷ Ðến trưa, ông Ê-li-a chế nhạo họ rằng: "Kêu lớn tiếng lên, vì người là một vị thần mà! Người đang mải suy nghĩ, hay là đi vắng hoặc trẩy đường xa; có khi người đang ngủ, thì sẽ thức dậy thôi!" ²⁸ Họ càng kêu lớn tiếng hơn và theo thói tục của họ, họ dùng gươm, giáo rạch mình đến chảy máu. ²⁹ Quá trưa rồi mà họ vẫn tiếp tục nói liên miên cho tới giờ dâng lễ; nhưng vẫn không một tiếng nói, không ai trả lời, không người để ý.

³⁰ Bấy giờ ông Ê-li-a nói với toàn dân: "Các người hãy lại đây." Toàn dân tiến lại gần ông. Ông dọn lại bàn thờ Ðức Chúa đã bị phá huỷ. ³¹ Ông Ê-li-a lấy mười hai phiến đá, theo số các chi tộc con cháu ông Gia-cóp, người đã được Ðức Chúa phán bảo rằng: "Tên ngươi sẽ là Ít-ra-en." ³² Ông dùng các phiến đá ấy xây lại một bàn thờ kính Ðức Chúa. Ông đào một đường mương chung quanh bàn thờ rộng cỡ hai thúng hạt giống. ³³ Ông xếp củi lên, rồi làm thịt con bò mộng và đặt trên đống củi. ³⁴ Ông nói: "Hãy đổ nước đầy bốn lu và tưới lên lễ vật và củi." Họ làm như vậy. Ông nói: "Lần thứ hai nữa", họ làm lần thứ hai. Ông lại nói: "Lần thứ ba!" và họ làm lần thứ ba. ³⁵Nước chảy tràn quanh bàn thờ, khiến đường mương cũng đầy nước. ³⁶ Ðến giờ dâng lễ, ngôn sứ Ê-li-a tiến ra và nói: "Lạy Ðức Chúa, Thiên Chúa của Áp-ra-ham, I-xa-ác và Ít-ra-en! Ước chi hôm nay người ta biết rằng trong Ít-ra-en Ngài là Thiên Chúa và con là tôi tớ Ngài. Cũng vì lời Ngài phán mà con đã làm tất cả các việc này. ³⁷ Xin đáp lời con, lạy Ðức Chúa, xin đáp lời con, để dân này nhận biết Ngài là Ðức Chúa, Thiên Chúa thật, và Ngài đã khiến họ thay lòng đổi dạ." ³⁸ Bấy giờ lửa của Ðức Chúa ập xuống, thiêu rụi của lễ, củi, đá và bụi, cả nước trong mương cũng hút cạn luôn. ³⁹ Toàn dân thấy vậy, liền phủ phục sát đất và nói: "Ðức Chúa quả là Thiên Chúa! Ðức Chúa quả là Thiên Chúa!" ⁴⁰ Ông Ê-li-a nói với họ: "Bắt lấy các ngôn sứ Ba-an, đừng để tên nào thoát." Họ bắt lấy chúng và ông Ê-li-a đem giết chúng tại suối Ki-sôn.

Thời đại hạn chấm dứt

⁴¹ Ông Ê-li-a nói với vua A-kháp: "Xin mời vua lên mà ăn uống, bởi vì có tiếng mưa rào!" ⁴² Vua A-kháp liền lên ăn uống; còn ông Ê-li-a thì lên đỉnh Các-men, ông cúi xuống đất, gục mặt vào hai đầu gối. ⁴³ Ðoạn ông bảo đứa tiểu đồng của ông: "Con đi lên và nhìn về phía biển." Nó đi lên, nhìn và nói: "Không có gì cả!" Ông bảo: "Hãy trở lại bảy lần." ⁴⁴ Lần thứ bảy, nó nói: "Kìa có một đám mây nhỏ bằng bàn tay người đang từ biển bốc lên." Ông nói: "Con hãy lên thưa với vua A-kháp: xin vua thắng xe và xuống kẻo bị kẹt mưa." ⁴⁵ Lập tức trời kéo mây đen nghịt và nổi gió, rồi trút mưa lớn. Vua A-kháp cỡi xe đi Gít-rơ-en. ⁴⁶ Tay Ðức Chúa đặt trên ông Ê-li-a; ông thắt lưng và chạy trước vua A-kháp cho tới lúc vào Gít-rơ-en.

- Chương 19 -

2. Ngôn Sứ Ê-Li-A Tại Khô-Rếp

Trên đường lên núi Khô-rếp

¹ Vua A-kháp kể cho I-de-ven nghe mọi chuyện ông Ê-li-a đã làm và tất cả sự việc ông dùng gươm hạ sát hết các ngôn sứ. ² Bà I-de-ven liền sai sứ giả đến nói với ông Ê-li-a rằng: "Xin các thần minh làm cho ta thế này, và còn hơn thế nữa, nếu giờ này sáng mai ta không biến mạng ngươi ra như mạng một trong các người ấy." ³ Thấy vậy, ông Ê-li-a trỗi dậy, ra đi để thoát mạng. Khi tới Bơ-e Se-va thuộc Giu-đa, ông để đứa tiểu đồng lại đấy, ⁴ còn ông thì đi một ngày đường trong sa mạc. Ông đến ngồi dưới gốc một cây kim tước. Ông xin cho được chết và nói: "Lạy Ðức Chúa, đủ rồi! Bây giờ xin Chúa lấy mạng sống con đi, vì con chẳng hơn gì cha ông của con." ⁵ Rồi ông nằm dưới cây kim tước đó và thiếp đi. Nhưng này có một thiên sứ đụng vào người ông và nói: "Dậy mà ăn!" ⁶ Ông đưa mắt nhìn thì thấy ở phía đầu ông có một chiếc bánh nướng trên những hòn đá nung và một hũ nước. Ông ăn bánh, uống nước, rồi lại nằm xuống. ⁷ Thiên sứ của Ðức Chúa trở lại lần nữa, đụng vào người ông và nói: "Dậy mà ăn, vì ngươi còn phải đi đường xa." ⁸ Ông dậy, ăn bánh và uống nước. Rồi nhờ lương thực ấy bổ dưỡng, ông đi suốt bốn mươi ngày, bốn mươi đêm tới Khô-rếp, là núi của Thiên Chúa.

Cuộc gặp gỡ Thiên Chúa

⁹ Ông vào một cái hang và nghỉ đêm tại đó. Có lời Ðức Chúa phán với ông: "Ê-li-a ngươi làm gì ở đây?" ¹⁰ Ông thưa: "Lòng nhiệt thành đối với Ðức Chúa, Thiên Chúa các đạo binh nung nấu con, vì con cái Ít-ra-en đã bỏ giao ước với Ngài, phá huỷ bàn thờ, dùng gươm sát hại các ngôn sứ của Ngài. Chỉ còn sót lại một mình con mà họ đang lùng bắt để lấy mạng sống con." ¹¹ Người nói với ông: "Hãy ra ngoài và đứng trên núi trước mặt Ðức Chúa. Kìa Ðức Chúa đang đi qua." Gió to bão lớn xẻ núi non, đập vỡ đá tảng trước nhan Ðức Chúa, nhưng Ðức Chúa không ở trong cơn gió bão. Sau đó là động đất, nhưng Ðức Chúa không ở trong trận động đất. ¹² Sau động đất là lửa, nhưng Ðức Chúa cũng không ở trong lửa. Sau lửa có tiếng gió hiu hiu. ¹³ Vừa nghe tiếng đó, ông Ê-li-a lấy áo choàng che mặt, rồi ra ngoài đứng ở cửa hang. Bấy giờ có tiếng hỏi ông: "Ê-li-a, ngươi làm gì ở đây?" ¹⁴ Ông thưa: "Lòng nhiệt thành đối với Ðức Chúa, Thiên Chúa các đạo binh, nung nấu con, vì con cái Ít-ra-en đã bỏ giao ước với Ngài, phá huỷ bàn thờ, dùng gươm sát hại các ngôn sứ của Ngài. Chỉ sót lại một mình con mà họ đang lùng bắt để lấy mạng con."

¹⁵ Ðức Chúa phán với ông: "Ngươi hãy đi con đường ngươi đã đi trước qua sa mạc cho tới Ða-mát mà về. Tới nơi, ngươi sẽ xức dầu phong Kha-da-ên làm vua A-ram;¹⁶ còn Giê-hu con của Nim-si, ngươi sẽ xức dầu tấn phong nó làm vua Ít-ra-en. Ê-li-sa con Sa-phát, người A-vên Mơ-khô-la, ngươi sẽ xức dầu tấn phong nó làm ngôn sứ thay cho ngươi. ¹⁷ Kẻ thoát gươm của Kha-da-ên sẽ bị Giê-hu giết; người thoát tay Giê-hu sẽ bị Ê-li-sa giết. ¹⁸ Nhưng Ta, Ta sẽ dành ra cho Ta bảy nghìn người trong Ít-ra-en: tất cả những kẻ đã không hề bái gối trước Ba-an, những môi miệng không hề hôn kính nó."

Ê-li-sa được gọi

¹⁹ Ông Ê-li-a bỏ đó ra đi và gặp ông Ê-li-sa là con ông Sa-phát đang cày ruộng; trước mặt ông Ê-li-sa có mười hai cặp bò; chính ông thì đi theo cặp thứ mười hai. Ông Ê-li-a đi ngang qua, ném tấm áo choàng của mình lên người ông Ê-li-sa. ²⁰ Ông này liền để bò lại, chạy theo ông Ê-li-a và nói: "Xin cho con về hôn cha mẹ để từ giã, rồi con sẽ đi theo ông." Ông Ê-li-a trả lời: "Cứ về đi! Thầy có làm gì anh đâu?" ²¹ Ông Ê-li-sa bỏ ông Ê-li-a mà về, bắt cặp bò giết làm lễ tế, lấy cày làm củi nấu thịt đãi người nhà. Rồi ông đứng dậy, đi theo ông Ê-li-a và phục vụ ông.

- Chương 20 -

3. Các Cuộc Chiến Với Người A-Ram

Vây hãm Sa-ma-ri

¹ Ben Ha-đát, vua A-ram tập họp tất cả quân đội lại. Cùng với ba mươi hai vua, có cả xe lẫn ngựa, vua tiến lên vây hãm Sa-ma-ri và tấn công thành ấy. ² Vua sai sứ giả vào thành yết kiến A-kháp, vua Ít-ra-en, ³ và nói với vua này rằng: "Ben Ha-đát nói thế này: bạc, vàng của ông thuộc về ta; các người vợ đẹp con khôn của ông cũng thuộc về ta." ⁴ Vua Ít-ra-en trả lời và nói: "Xin tuân lời ngài, thưa đức vua, chúa thượng tôi! Bản thân tôi và mọi sự tôi có đều thuộc về ngài."

⁵ Các sứ giả trở lại và nói: "Vua Ben Ha-đát bảo thế này: Ta đã sai sứ nói với ông rằng: "Bạc vàng của ông, phải nộp cho ta; các vợ con của ông, cũng phải nộp cho ta". ⁶Ngày mai giờ này thế nào ta cũng sai tôi tớ ta đến với ông; chúng sẽ lục soát nhà ông và nhà tôi tớ ông. Những gì chúng cho là quý, chúng sẽ lấy hết và đem đi."

⁷ Bấy giờ vua Ít-ra-en triệu tập tất cả kỳ mục trong xứ lại và nói: "Các ông phải biết và thấy rõ là vua ấy đang tìm cách hại chúng ta, vì ông đã sai người đến đòi ta phải nộp vợ con, bạc vàng của ta, dù ta đã chẳng từ chối." ⁸ Tất cả kỳ mục và toàn dân thưa với vua: "Xin ngài đừng nghe, cũng đừng chấp thuận!" ⁹ Vua trả lời các sứ giả của vua Ben Ha-đát rằng: "Xin các ông về thưa với đức vua, chúa thượng tôi: tất cả những gì ngài đã sai sứ nói với tôi tớ ngài đây lần đầu, thì tôi sẽ làm; còn chuyện này thì tôi không thể làm được." Các sứ giả ra về mang theo lời phúc đáp.

¹⁰ Bấy giờ vua Ben Ha-đát sai sứ đến nói với vua: "Xin các thần minh làm cho ta thế này và còn hơn thế nữa, nếu ở Sa-ma-ri có đủ bụi cho tất cả đám dân theo ta mỗi người một nắm!" ¹¹ Nhưng vua Ít-ra-en đáp lại rằng: "Hãy bảo kẻ đang thắt lưng, chớ tự hào như kẻ đã cởi thắt lưng ra!" ¹² Khi vua Ben Ha-đát nghe biết việc này -bấy giờ vua đang uống rượu với các vua trong lều- thì ra lệnh cho bầy tôi của vua: "Chuẩn bị!" Và họ chuẩn bị tấn công thành.

Chiến thắng của Ít-ra-en

¹³ Nhưng này, có một ngôn sứ đến gặp A-kháp, vua Ít-ra-en, và thưa với vua: "Ðức Chúa phán thế này: Ngươi có thấy đám dân đông đảo kia không? Này, hôm nay Ta trao chúng vào tay ngươi, để ngươi biết Ta là Ðức Chúa." ¹⁴ Vua A-kháp nói: "Nhờ ai?" Ngôn sứ đáp: "Ðức Chúa phán thế này: Nhờ trai tráng dưới quyền các vị chỉ huy khu vực." Vua lại hỏi: "Ai sẽ khai chiến?" Ngôn sứ trả lời: "Chính ngài!"

¹⁵ Vua A-kháp duyệt lại trai tráng dưới quyền các vị chỉ huy khu vực, tính được hai trăm ba mươi hai người. Ngoài số người này, vua cũng duyệt lại toàn quân, tất cả con cái Ít-ra-en, tính được bảy ngàn. ¹⁶ Họ xuất quân vào buổi trưa lúc Ben Ha-đát đang say sưa trong lều với ba mươi hai vua đồng minh của mình. ¹⁷ Các trai tráng dưới quyền các vị chỉ huy khu vực xuất quân trước. Vua Ben Ha-đát sai người đi xem xét, và họ báo cáo với vua rằng: "Có những người đi ra từ thành Sa-ma-ri." ¹⁸ Vua nói: "Nếu chúng đi ra để cầu hoà, thì hãy bắt sống chúng: còn nếu chúng đi ra để khiêu chiến, thì cũng bắt sống luôn!" ¹⁹ Vậy các trai tráng dưới quyền các vị chỉ huy khu vực cùng với đoàn quân theo sau tiến ra ngoài thành. ²⁰ Họ đánh nhau. Quân A-ram tháo chạy, bị quân Ít-ra-en đuổi theo; Ben Ha-đát, vua A-ram cỡi ngựa chạy thoát thân cùng với mấy kỵ binh. ²¹ Vua Ít-ra-en cũng ra và đánh giết ngựa xe, gây tổn thất nặng nề cho A-ram.

Thời gian sau đó

²² Vị ngôn sứ đến gặp vua Ít-ra-en và thưa với vua: "Mời vua đi! Xin vua can đảm lên! Xin cân nhắc và xem xét điều ngài phải thực hiện, vì mùa xuân tới vua A-ram sẽ tấn công ngài."

²³ Các bầy tôi của vua A-ram thưa với vua rằng: "Thần của chúng là thần đồi núi, vì thế chúng mạnh hơn chúng ta. Nhưng nếu chúng ta đánh nhau với chúng dưới đồng bằng, thì chắc chắn chúng ta sẽ thắng. ²⁴ Vậy, xin ngài làm thế này là truất phế các vua và đặt các quan đầu tỉnh thay vào. ²⁵ Còn ngài, thì xin lập một đạo quân như đạo quân đã bỏ ngài trước đây, với số ngựa và xe cũng như thế. Chúng ta sẽ giao tranh với chúng nơi đồng bằng, chắc chắn chúng ta sẽ thắng." Vua nghe và làm như lời họ nói.

Chiến thắng tại A-phếch

²⁶ Khi mùa xuân tới, vua Ben Ha-đát kiểm tra người A-ram và tiến lên A-phếch giao chiến với Ít-ra-en. ²⁷ Con cái Ít-ra-en cũng được kiểm tra và được tiếp tế lương thực; họ đã lên đường nghênh chiến. Con cái Ít-ra-en như hai bầy dê cái đóng trại đối diện với chúng, trong khi người A-ram tràn ngập khắp xứ.

²⁸ Bấy giờ người của Thiên Chúa đến gặp vua Ít-ra-en và nói: "Ðức Chúa phán thế này: vì người A-ram nói Ðức Chúa là thần núi, chứ không phải thần thung lũng nên Ta sẽ trao tất cả đám quân đông đảo ấy vào tay ngươi, để các ngươi biết Ta là Ðức Chúa." ²⁹ Hai bên đóng trại đối diện nhau trong bảy ngày. Ngày thứ bảy giao tranh bùng nổ; con cái Ít-ra-en giết được một trăm ngàn bộ binh của A-ram trong một ngày. ³⁰ Những kẻ sống sót chạy trốn về A-phếch vào nội thành; nhưng tường thành đổ xuống đè lên hai mươi bảy ngàn người còn sót lại.

Vua Ben Ha-đát cũng trốn vào thành, ẩn núp hết chỗ này đến chỗ khác. ³¹ Bề tôi của vua nói với vua: "Này, chúng tôi nghe nói các vua nhà Ít-ra-en là những vua nhân từ; chúng ta hãy lấy vải bố thắt lưng và cột dây lên đầu rồi ra trình diện vua Ít-ra-en. Có khi vua ấy sẽ để cho ngài an toàn tính mệnh." ³² Vậy họ lấy vải bố thắt lưng và cột dây lên đầu, rồi ra trình diện vua Ít-ra-en và nói: "Tôi tớ ngài là Ben Ha-đát nói: Xin để tôi sống!" Vua đáp: "Thế ra ông ấy còn sống ư? Ông là anh em ta đó." ³³ Những người kia cảm thấy có điềm tốt, liền vội vàng dựa vào lời ấy mà nói: "Vua Ben Ha-đát là anh em của ngài!" Vua nói: "Các ngươi đi tìm ông ấy cho ta." Vua Ben Ha-đát ra gặp vua A-kháp. Vua A-kháp mời vua Ben Ha-đát lên xe của mình. ³⁴ Vua Ben Ha-đát nói: "Các thành thân phụ tôi đã lấy của thân phụ ngài, tôi xin hoàn lại; xin ngài cứ dựng lên những dãy phố tại Ða-mát, như thân phụ tôi đã làm ở Sa-ma-ri." Vua A-kháp nói: "Còn tôi, dựa vào giao ước, tôi sẽ để cho ngài đi." Vậy vua A-kháp lập một giao ước với ông và để cho ông đi.

Một ngôn sứ lên án cách cư xử của vua A-kháp

³⁵ Theo lệnh Ðức Chúa, một người trong nhóm các ngôn sứ nói với bạn mình: "Ðánh tôi đi." Nhưng người kia không chịu đánh. ³⁶ Ông này nói: "Vì anh không vâng nghe tiếng Ðức Chúa, thì này khi anh bỏ tôi mà đi, một con sư tử sẽ vồ chết anh." Khi người ấy bỏ bạn mà đi, thì gặp một con sư tử và bị nó vồ chết. ³⁷ Vị ngôn sứ gặp một người khác, liền nói: "Ðánh tôi đi!" Người ấy đánh ông, làm ông bị thương. ³⁸ Vị ngôn sứ ra đường chờ vua - ông cột tấm băng bên trên mắt để khỏi bị nhận diện -. ³⁹Khi vua đi qua, ông kêu lên: "Tôi tớ của ngài ra trận thì bỗng có kẻ bỏ hàng ngũ dẫn đến cho tôi một người, và bảo: "Hãy canh giữ người này! Nếu mất nó, thì mạng anh sẽ đền mạng nó, hoặc anh sẽ phải trả ba mươi ký bạc. ⁴⁰ Thế nhưng, khi tôi tớ ngài đang bận chuyện này chuyện khác, thì nó biến mất." Vua Ít-ra-en liền nói với người ấy: "Ngươi đã phán quyết rồi đó! Chính ngươi đã tuyên án!" ⁴¹ Người ấy vội vàng gỡ tấm băng trên mắt, và vua Ít-ra-en nhận ra đó là một trong các ngôn sứ. ⁴² Người ấy nói với vua: "Ðức Chúa phán thế này: Vì ngươi đã để cho kẻ bị Ta lên án biệt tru, thoát khỏi tay ngươi, thì mạng ngươi sẽ đền mạng nó, dân ngươi sẽ thay cho dân nó." ⁴³ Vua Ít-ra-en buồn rầu và bực bội trở về nhà. Vua vào Sa-ma-ri.

- Chương 21 -

4. Vườn Nho Của Ông Na-Vốt

Ông Na-vốt từ chối, không chịu nhượng vườn nho của mình

¹ Sau những sự việc đó, thì xảy ra chuyện ông Na-vốt người Gít-rơ-en có một vườn nho bên cạnh cung điện vua A-kháp, vua Sa-ma-ri. ² Vua A-kháp nói với ông Na-vốt rằng: "Hãy nhượng vườn nho của ngươi cho ta, để ta làm vườn rau, vì nó ở ngay sát cạnh nhà ta. Ðể bù lại, ta sẽ cho ngươi một vườn nho tốt hơn, hay là, nếu ngươi muốn, giá bao nhiêu, ta sẽ trả bằng bạc." ³ Nhưng ông Na-vốt thưa với vua A-kháp: "Xin Ðức Chúa đừng để tôi nhượng gia sản của tổ tiên tôi cho ngài!"

Vua A-kháp và hoàng hậu I-de-ven

⁴ Vua A-kháp trở về nhà buồn rầu và bực bội vì lời ông Na-vốt, người Gít-rơ-en đã nói với vua: "Tôi sẽ không nhượng gia sản của tổ tiên tôi cho vua." Vua nằm trên giường, quay mặt đi, và không chịu ăn uống gì. ⁵ Hoàng hậu I-de-ven đi vào, nói với vua: "Tại sao tâm thần vua buồn rầu, và vua không chịu ăn uống gì như vậy?" ⁶ Vua trả lời: "Tôi đã nói chuyện với Na-vốt người Gít-rơ-en và bảo nó: Hãy nhượng vườn nho của ngươi cho ta mà lấy tiền, hoặc, nếu ngươi muốn, ta sẽ đổi cho một vườn nho khác. Nhưng nó lại nói: "Tôi không nhượng vườn nho của tôi cho vua được." ⁷ Bấy giờ hoàng hậu I-de-ven nói với vua: "Vua cai trị Ít-ra-en hay thật! Mời vua dậy mà ăn cho lòng phấn khởi lên! Thiếp sẽ tặng vua vườn nho của Na-vốt người Gít-rơ-en.

Ông Na-vốt bị giết

⁸ Bấy giờ, bà nhân danh vua A-kháp viết thơ, rồi dùng con dấu của vua mà đóng ấn, và gửi cho các kỳ mục và thân hào cư ngụ trong thành với ông Na-vốt. ⁹ Trong thơ bà viết rằng: "Hãy công bố một thời kỳ chay tịnh và đặt Na-vốt ngồi ở hàng đầu dân chúng. ¹⁰ Hãy đặt hai đứa vô lại ngồi đối diện với nó, để chúng tố cáo nó: "Ông đã nguyền rủa Thiên Chúa và đức vua. Và hãy đem nó ra ngoài ném đá cho chết."

¹¹ Dân chúng, kỳ mục và thân hào cư ngụ trong thành làm theo lệnh bà I-de-ven như trong thơ bà đã viết gửi cho họ. ¹² Họ công bố thời kỳ chay tịnh và đặt ông Na-vốt ngồi ở hàng đầu dân chúng. ¹³ Rồi có hai kẻ vô lại đi vào, ngồi đối diện với ông. Những kẻ vô lại ấy tố cáo ông Na-vốt trước mặt dân rằng: "Na-vốt đã nguyền rủa Thiên Chúa và đức vua." Họ liền đưa ông ra ngoài thành và ném đá ông. Ông đã chết. ¹⁴ Họ sai người đi nói với bà I-de-ven: "Na-vốt đã bị ném đá chết." ¹⁵ Khi bà I-de-ven nghe biết ông Na-vốt đã bị ném đá chết, thì nói với vua A-kháp: "Xin vua đứng dậy và chiếm đoạt vườn nho của Na-vốt, người Gít-rơ-en, kẻ đã từ chối không chịu nhượng cho ngài để lấy tiền, vì Na-vốt không còn sống nữa, nó chết rồi." ¹⁶ Khi nghe biết ông Na-vốt đã chết, vua A-kháp đứng dậy, xuống chiếm đoạt vườn nho của ông Na-vốt, người Gít-rơ-en.

Ngôn sứ Ê-li-a tuyên cáo án lệnh của Thiên Chúa

¹⁷ Có lời Ðức Chúa phán với ông Ê-li-a, người Tít-be, rằng: ¹⁸ "Ngươi hãy đứng dậy, xuống gặp A-kháp, vua Ít-ra-en, ở Sa-ma-ri. Này, nó đang ở trong vườn nho của Na-vốt, vì nó đã xuống chiếm đoạt vườn nho ấy. ¹⁹ Ngươi hãy nói với nó rằng: "Ðức Chúa phán thế này: Ngươi đã giết hại, lại còn chiếm đoạt nữa ư? - ngươi hãy nói với nó -, Ðức Chúa phán thế này: Tại chính nơi chó đã liếm máu Na-vốt, thì chó cũng sẽ liếm máu ngươi"." ²⁰ Vua A-kháp nói với ông Ê-li-a: "Hỡi kẻ thù của ta, ngươi đã bắt được ta." Ông đáp: "Tôi đã bắt được ngài làm điều dữ trái mắt Ðức Chúa. ²¹ Này, Ta sẽ giáng tai hoạ xuống trên ngươi: Ta sẽ xoá sạch hậu duệ ngươi, Ta sẽ tiêu diệt các đàn ông con trai của A-kháp trong Ít-ra-en, đang bị ràng buộc hay được tự do. ²² Ta sẽ làm cho nhà ngươi nên như nhà Gia-róp-am, con của Nơ-vát, và như nhà Ba-sa con của A-khi-gia, vì ngươi đã chọc giận Ta và đã làm cho Ít-ra-en phạm tội." ²³ Ðức Chúa cũng tuyên án phạt I-de-ven rằng: "Chó sẽ ăn thịt I-de-ven trong cánh đồng Gít-rơ-en. ²⁴ Kẻ nào thuộc về A-kháp mà chết trong thành thì sẽ bị chó ăn thịt, người chết ngoài đồng sẽ bị chim trời rỉa thây."

²⁵ Thật, không hề có ai như vua A-kháp, đã liều lĩnh làm điều dữ trái mắt Ðức Chúa, vì bị hoàng hậu I-de-ven xúi giục. ²⁶ Vua sẽ làm chuyện rất ghê tởm là đi theo các tượng thần, như dân E-mô-ri, những kẻ Ðức Chúa đã đuổi khuất mắt con cái Ít-ra-en.

Vua A-kháp hối hận

²⁷ Khi nghe những lời ấy, vua A-kháp xé áo mình ra, khoác áo vải bố bám sát vào thịt, ăn chay, nằm ngủ với bao bì và bước đi thiểu não. ²⁸ Bấy giờ có lời Ðức Chúa phán với ông Ê-li-a, người Tít-be, rằng: ²⁹ "Ngươi có thấy A-kháp đã hạ mình trước mặt Ta thế nào không? Vì nó đã hạ mình trước mặt Ta, nên Ta sẽ không giáng hoạ trong buổi sinh thời của nó, nhưng đến đời con nó, Ta sẽ giáng hoạ xuống nhà nó."

- Chương 22 -

5. Lại Giao Tranh Với Người A-Ram

Vua A-kháp quyết định tấn công Ra-mốt Ga-la-át (2 Sb 18: 1-3)

¹ Suốt ba năm, không có giao tranh giữa A-ram và Ít-ra-en. ² Năm thứ ba, Giơ-hô-sa-phát, vua Giu-đa, xuống thăm vua Ít-ra-en. ³ Vua Ít-ra-en nói với bề tôi mình rằng: "Các ngươi biết: Ra-mốt Ga-la-át là của chúng ta, thế mà chúng ta cứ để yên không lấy lại khỏi tay vua A-ram." ⁴ Rồi vua nói với vua Giơ-hô-sa-phát: "Ngài có đi tấn công Ra-mốt Ga-la-át với tôi không?" Vua Giơ-hô-sa-phát nói với vua Ít-ra-en: "Tôi cũng làm như ngài, dân tôi cũng như dân ngài, ngựa của tôi cũng như ngựa của ngài."

Các ngôn sứ tiên báo thành công (2 Sb 18: 4-11)

⁵ Nhưng vua Giơ-hô-sa-phát nói với vua Ít-ra-en: "Hôm nay, xin ngài thỉnh vấn sấm ngôn của Ðức Chúa." ⁶ Vua Ít-ra-en tập họp các ngôn sứ, khoảng bốn trăm người, và nói với họ: "Ta có phải đi đánh Ra-mốt Ga-la-át không hay là phải ngưng lại?" Họ thưa: "Xin vua cứ lên, Chúa sẽ trao thành ấy vào tay vua." ⁷ Nhưng vua Giơ-hô-sa-phát nói: "Ở đây không có ngôn sứ nào khác của Ðức Chúa nữa, để chúng ta nhờ ông thỉnh vấn cho hay sao?" ⁸ Vua Ít-ra-en trả lời vua Giơ-hô-sa-phát: "Còn một người nữa chúng ta có thể nhờ thỉnh vấn Ðức Chúa được, nhưng tôi ghét ông ta, vì ông ta không hề tiên báo cho tôi điều lành, mà chỉ toàn điều dữ. Ðó là Mi-kha-giơ-hu, con của Gim-la." Vua Giơ-hô-sa-phát nói: "Ðức vua đừng nói như vậy." ⁹ Vua Ít-ra-en gọi một hoạn quan tới và bảo: "Mau đưa Mi-kha-giơ-hu, con của Gim-la, đến đây."

¹⁰ Vua Ít-ra-en và Giơ-hô-sa-phát, vua Giu-đa, lúc ấy mỗi vua đang ngồi trên ngai, mình mặc cẩm bào, ở sân lúa tại cổng thành Sa-ma-ri; và tất cả các ngôn sứ đều đang nói liên miên trước mặt các vua. ¹¹ Ông Xít-ki-gia, con ông Cơ-na-a-na, đã làm một cặp sừng bằng sắt và nói: "Ðức Chúa phán như sau: Với những chiếc sừng này, ngươi sẽ húc A-ram cho đến khi tiêu diệt chúng." ¹² Và tất cả các ngôn sứ đều nói tiên tri như thế mà rằng: "Xin vua cứ đi lên Ra-mốt Ga-la-át là sẽ gặp may. Ðức Chúa sẽ trao thành ấy vào tay vua."

Ngôn sứ Mi-kha-giơ-hu báo trước cuộc thất trận (2 Sb 18: 12 -27)

¹³ Người được sai đi mời ông Mi-kha-giơ-hu nói với ông rằng: "Này, lời các ngôn sứ đều đồng thanh báo cho vua điều may; mong sao lời của ông cũng giống như lời của họ. Xin ông cũng báo điều may." ¹⁴ Ông Mi-kha-giơ-hu nói: "Có Ðức Chúa hằng sống! Ðức Chúa phán sao, tôi sẽ nói vậy." ¹⁵ Rồi ông vào gặp vua, vua nói với ông: "Này, Mi-kha-giơ-hu, chúng ta có nên đi đánh Ra-mốt Ga-la-át không, hay là ngưng lại?" Ông thưa với vua: "Xin vua cứ lên, vua sẽ gặp may. Ðức Chúa sẽ trao thành ấy vào tay vua." ¹⁶ Vua liền nói với ông: "Ðã bao lần, ta thề buộc ngươi là, nhân danh Ðức Chúa, ngươi chỉ được nói thật với ta?" ¹⁷ Ông Mi-kha-giơ-hu mới nói:

"Tôi đã thấy toàn thể Ít-ra-en tán loạn trên núi

như chiên không người chăn

Ðức Chúa phán: chúng không còn chủ nữa.

Ai nấy hãy về nhà bình an!"

¹⁸ Vua Ít-ra-en nói với vua Giơ-hô-sa-phát: "Tôi đã chẳng nói với ngài rằng: ông ta không hề tiên báo cho tôi điều may, mà chỉ toàn điều rủi đó sao?" ¹⁹ Ông Mi-kha-giơ-hu lại nói: "Vì thế, hãy nghe lời Ðức Chúa: tôi đã thấy Ðức Chúa ngự trên ngai, và toàn thể đạo thiên binh đứng chầu Người ở hai bên tả hữu. ²⁰ Và Ðức Chúa phán: "Ai sẽ dụ A-kháp tiến lên, cho nó gục ngã tại Ra-mốt Ga-la-át? Và kẻ nói thế này, người nói thế kia. ²¹ Bấy giờ thần khí xuất hiện, đứng trước Ðức Chúa và nói: "Tôi sẽ dụ y. Ðức Chúa hỏi thần khí: "Bằng cách nào? ²² Thần khí đáp: "Tôi sẽ xuất hiện làm thần khí dối trá trên môi miệng tất cả các ngôn sứ của vua ấy. Ðức Chúa liền phán: "Ngươi sẽ lừa dối được nó và ngươi sẽ thành công. Cứ đi và làm như thế. ²³ Này Ðức Chúa đã đặt thần khí dối trá trên môi miệng tất cả những ngôn sứ này của vua, vì Ðức Chúa đã phán quyết điều dữ hại vua."

²⁴ Bấy giờ Xít-ki-gia-hu, con ông Cơ-na-a-na, đến gần vả vào mặt ông Mi-kha-giơ-hu và nói: "Thần khí của Ðức Chúa từ nơi ta đã qua ngả nào mà nói với mi?" ²⁵ Ông Mi-kha-giơ-hu nói: "Rồi ngươi sẽ thấy vào ngày ngươi phải chui rúc hết phòng này sang phòng khác, để lẩn trốn." ²⁶ Vua Ít-ra-en liền nói: "Bắt lấy Mi-kha-giơ-hu và dẫn nó tới thị trưởng A-môn, và tới hoàng tử Giô-át. ²⁷ Ngươi sẽ nói thế này: Ðức vua nói như sau: Giam tên này vào nhà tù và cho nó ăn uống ít thôi, cho tới khi ta về bình an."²⁸ Ông Mi-kha-giơ-hu liền nói: "Nếu vua trở về bình an, thì Ðức Chúa đã không dùng tôi mà phán." Ông nói tiếp: "Toàn thể các dân tộc, xin hãy nghe cho!"

Vua A-kháp tử trận tại Ra-mốt Ga-la-át (2 Sb 18: 28 -34)

²⁹ Vua Ít-ra-en và Giơ-hô-sa-phát, vua Giu-đa, lên Ra-mốt Ga-la-át. ³⁰ Vua Ít-ra-en nói với vua Giơ-hô-sa-phát: "Tôi sẽ cải trang và ra trận; còn ngài, thì xin cứ mặc áo của ngài." Vua Ít-ra-en cải trang và ra trận. ³¹ Vua A-ram đã ra lệnh cho ba mươi hai người chỉ huy chiến xa của vua rằng: "Các ngươi không đánh ai, dù nhỏ hay lớn, chỉ đánh một mình vua Ít-ra-en thôi." ³² Khi các người chỉ huy chiến xa nhìn thấy vua Giơ-hô-sa-phát thì nói: "Ðúng là vua Ít-ra-en đây rồi," và dồn lực lượng tấn công vua, nhưng vua Giơ-hô-sa-phát thét lên. ³³ Khi thấy rằng đó không phải là vua Ít-ra-en thì các người chỉ huy chiến xa không đuổi theo nữa.

³⁴ Một người giương cung bắn đại, lại trúng ngay vua Ít-ra-en vào giữa khớp của áo giáp. Vua liền bảo người đánh xe: "Quay xe lại, đưa ta ra khỏi chiến trường, vì ta đã bị thương." ³⁵ Nhưng trận chiến hôm ấy trở nên ác liệt, và người ta đã cho vua đứng trên xe, đối diện với quân A-ram, và đến chiều thì vua chết; máu từ vết thương chảy cả vào lòng xe. ³⁶ Lúc mặt trời lặn, có tiếng kêu vang lên khắp trại rằng: "Ai nấy về thành mình, ai nấy về xứ mình! ³⁷ Vì vua đã chết!" Họ đưa vua về Sa-ma-ri và chôn cất vua tại đó. ³⁸ Người ta xối nước rửa xe, cạnh hồ nước ở Sa-ma-ri; chó liếm máu vua và gái điếm tắm rửa trong hồ ấy, đúng như lời Ðức Chúa đã phán.

6. Sau Khi Vua A-Kháp Qua Ðời

Kết thúc triều vua A-kháp

³⁹ Các truyện còn lại về vua A-kháp, các việc vua làm, điện ngà vua xây, các thành vua kiến thiết đều đã được ghi chép trong sách Sử biên niên các vua Ít-ra-en. ⁴⁰ Vua A-kháp an nghỉ với tổ tiên. Con vua là A-khát-gia-hu lên ngôi kế vị.

Triều đại vua Giơ-hô-sa-phát ở Giu-đa (876-848) (2 Sb 20:31-21:1)

⁴¹ Năm thứ tư triều A-kháp, vua Ít-ra-en, Giơ-hô-sa-phát con vua A-xa lên làm vua Giu-đa. ⁴² Giơ-hô-sa-phát lên ngôi vua khi được ba mươi lăm tuổi, vua trị vì tại Giê-ru-sa-lem hai mươi lăm năm. Thân mẫu vua là bà A-du-va, ái nữ ông Sin-khi. ⁴³ Vua hoàn toàn theo đường lối phụ vương A-xa đã đi, không sai trệch, tức là làm điều ngay chính trước mắt Ðức Chúa. ⁴⁴ Thế nhưng, các nơi cao không biến đi hết, dân chúng vẫn tiếp tục tế lễ và dâng hương tại các nơi đó. ⁴⁵ Vua Giơ-hô-sa-phát giao hảo với vua Ít-ra-en.

⁴⁶ Các truyện còn lại về vua Giơ-hô-sa-phát, các chiến công của vua, các cuộc chiến vua đã thực hiện, đã chẳng được ghi chép trong sách Sử biên niên các vua Giu-đa đó sao? ⁴⁷ Vua còn quét sạch khỏi xứ bọn trai điếm phục vụ đền thần còn sót lại từ thời phụ vương A-xa. ⁴⁸ Bấy giờ ở Ê-đôm không có vua; nhưng có một vị thủ lãnh nhiếp chính. ⁴⁹ Vua Giơ-hô-sa-phát đóng một đoàn tàu Tác-sít để đi Ô-phia tìm vàng, nhưng không đi được, vì tàu bị vỡ tại E-xi-ôn Ghe-ve. ⁵⁰ Bấy giờ vua A-khát-gia-hu, con vua A-kháp, nói với vua Giơ-hô-sa-phát: "Xin để cho tôi tớ của tôi cùng đi tàu với tôi tớ của ngài." Nhưng vua Giơ-hô-sa-phát không muốn. ⁵¹ Vua Giơ-hô-sa-phát an nghỉ với tổ tiên, và được chôn cất với các ngài trong Thành vua Ða-vít, tổ phụ vua. Con vua là Giơ-hô-ram lên ngôi kế vị.

A-khát-gia-hu vua Ít-ra-en (853-852) và ngôn sứ Ê-li-a

⁵² Năm thứ mười bảy triều vua Giơ-hô-sa-phát cai trị Giu-đa, A-khát-gia-hu con vua A-kháp lên làm vua cai trị Ít-ra-en tại Sa-ma-ri; vua trị vì Ít-ra-en được hai năm. ⁵³Vua làm điều dữ trái mắt Ðức Chúa, vì vua theo đường lối của thân phụ và thân mẫu vua, đường lối của con ông Nơ-vát là Gia-róp-am, người đã lôi kéo Ít-ra-en phạm tội.⁵⁴ Vua làm tôi Ba-an và phục lạy nó; vua chọc giận Ðức Chúa, Thiên Chúa của Ít-ra-en, y như thân phụ vua đã làm.